Nieuws

In gesprek met Karin Merkus en Patrick Dantuma, beleggingscommissie SPOA 

Sinds begin dit jaar versterkt Karin Merkus het bestuur van SPOA als beleggingsdeskundige. Samen met medebestuurder Patrick Dantuma vormt zij het hart van de beleggingscommissie. In dit interview vertellen ze over hun drijfveren, hun werk en de grote veranderingen die eraan komen.

Kunnen jullie jezelf kort voorstellen?

Karin: “Toen ik vorig jaar begon bij SPOA voelde het meteen vertrouwd. Ik ben voorzitter van de beleggingscommissie en bestuurslid, en dat past goed bij mijn achtergrond. Al sinds mijn afstuderen in Rotterdam werk ik in de beleggingswereld — eerst bij particuliere beleggers, later bij institutionele partijen. Wat ik zo fijn vind aan SPOA is het teamgevoel. We trekken dit echt sámen. In de beleggingscommissie werk ik nauw samen met Patrick, dus het voelt vanzelfsprekend om dit interview ook samen te doen.”

Patrick: “Ik ben in de eerste plaats apotheker, maar ik heb altijd iets gehad met financiële vraagstukken. Beleggen is voor mij zowel werk als hobby. Dat ik die interesses bij SPOA kan combineren, maakt het extra leuk. In 2021 schoof ik aan bij de beleggingscommissie en sindsdien bouwen we stap voor stap een goed draaiend team.”

Karin, naast je werk schrijf je ook kinderboeken. Hoe is dat ontstaan?

Karin: “Schrijven kwam eigenlijk heel natuurlijk. Toen mijn kinderen nog jonger waren was ik verrast door de onbevooroordeelde en open blik van kinderen. Toen ik door een voormalig werkgever gevraagd werd om mee te werken aan een boek over financiële educatie, hoefde ik niet lang na te denken. Dat werd een kinderboek over financiële begrippen, verpakt in een avontuur van een nieuwsgierig jongetje die overal vragen over stelt. Later volgde een kinderboek met als thema ook anders denken — iets dat kinderen doen, en waar we als volwassenen wat van kunnen leren. Hoewel ik er nu minder aan toekom, blijft schrijven iets waar ik blij van word. En eerlijk: die creativiteit neem ik ook mee in mijn werk.”

We leven in roerige tijden. Hoe staat SPOA er financieel voor?

Karin: “Daar kunnen we gelukkig heel nuchter over zijn: goed. De dekkingsgraad is stevig en de markten helpen mee. Natuurlijk houden we de geopolitieke onrust scherp in de gaten, maar onze brede spreiding zorgt voor rust. We hebben veel risico’s afgedekt, zoals rente- en dollarrisico. Dat hoort bij de voorbereidingen op het nieuwe pensioenstelsel — we willen dat deelnemers straks niet onnodig schommelingen ervaren.”

Merken jullie dat geopolitieke spanningen ook deelnemers bezighouden?

Patrick: “Ja, zeker. De oorlog in Oekraïne en de situatie in het Midden-Oosten roepen vragen op. Logisch, het raakt iedereen. Wij proberen vooral uit te leggen dat onze portefeuille juist is ingericht om met zulke situaties om te gaan. We sluiten geen regio’s uit, maar zorgen voor voldoende spreiding. Dat geeft stabiliteit.”

Hoe nemen jullie deelnemers mee in duurzaamheidskeuzes?

Karin: “Dat vinden we héél belangrijk. Onze deelnemers moeten zich kunnen herkennen in ons beleid. Daarom vragen we regelmatig wat zij belangrijk vinden — van duurzaamheid tot maatschappelijk verantwoord beleggen. De laatste keer dat we dit onderzochten was in 2021, en dit jaar komt er een nieuwe vragenlijst. Het helpt ons keuzes te maken die passen bij wie we zijn als fonds.”

En hoe zijn de resultaten? Levert die brede beleggingsmix genoeg op?

Karin: “Ja, we mogen er trots op zijn. De afgelopen jaren waren financieel goed en ons rendement van 9,6 procent over het afgelopen jaar was zelfs beter dan veel andere fondsen.”

Patrick: “En vergeet de kosten niet. We zitten met onze beleggingskosten duidelijk onder het gemiddelde. Dat is iets waar we op sturen. Je wilt dat elke euro zo veel mogelijk ten goede komt aan de deelnemers.”

^{Rendement van SPOA ten opzichte van andere beroepspensioenfondsen in 2023 en 2024}

Wat betekent dat voor de pensioenen zelf?

Patrick: “Onze dekkingsgraad lag in november boven de 130%. Daardoor konden we de pensioenen sinds 2022 ieder jaar met 1,5 procent verhogen. Het is nog onder voorbehoud, want het jaar is nog niet voorbij. Maar dat willen we voor 2025 en 2026 opnieuw doen.”

Karin: “Dat voelt echt als goed nieuws. We dachten eerst dat dit door de transitie niet mogelijk zou zijn, maar door de sterke financiële positie kan het toch.”

Hoe verloopt de voorbereiding op het nieuwe pensioenstelsel?

Karin: “Het is een enorme klus. Je werkt aan iets dat de toekomst van duizenden mensen raakt - dat merk je aan alles. We kijken niet alleen naar het moment van invaren, maar vooral naar wat er daarna moet staan. Straks krijgt iedereen een persoonlijk pensioenkapitaal. Dat betekent dat we gaan werken met leeftijdscohorten en risicoprofielen. Dat vraagt om heel precies maatwerk.”

Patrick: “Voor jongere deelnemers betekent het straks meer beleggen in aandelen, omdat zij meer tijd hebben om schommelingen op te vangen. Oudere deelnemers zitten logischerwijs meer in vastrentende waarden. Zo bouw je het risico stapsgewijs af. Het klinkt technisch, maar het is eigenlijk heel logisch.”

Wat vinden jullie zelf de grootste voordelen van het nieuwe stelsel?

Karin: “Dat het transparanter is. Deelnemers zien sneller het effect van rendement en we hebben minder grote buffers nodig. Overrendement kan direct worden uitgekeerd. Ja, uitkeringen kunnen wat meer meebewegen, maar ze sluiten daardoor beter aan bij de werkelijkheid én bij wat mensen zelf aan risico willen lopen.”

^{Karin Merkus en Patrick Datuma}

Waar kijken jullie zelf naar uit de komende jaren?

Karin: “Dat we het beleggingsbeleid echt kunnen afstemmen op verschillende groepen deelnemers. Dat maakt het werk heel concreet en persoonlijk.”

Patrick: “En het past bij SPOA. We hebben zowel zelfstandige apothekers als apothekers in loondienst, met verschillende wensen en risicovoorkeuren. Die kunnen we straks veel beter bedienen.”

Ondanks de drukte in de sector en de omvang van de transitie, blijft de energie hoog. Iedereen zet de schouders eronder. En dat is misschien wel het mooiste om te zien.